Kolejnym aktem stabilizacyjnych dziaÅ‚aÅ„ w tym rejonie Europy staÅ‚ siÄ™ udziaÅ‚ Polskiej Jednostki Wojskowej w skÅ‚adzie siÅ‚ NATO w Albanii ? AFOR (Albanian Forces), funkcjonujÄ…cej od 15 maja 1999 roku. WaÅ›nie etniczne i religijne w tym kraju doprowadziÅ‚y do krwawych starć i masowej migracji ludnoÅ›ci. Przywracaniem spokoju zajęły siÄ™ siÅ‚y zbrojne NATO. Do zadaÅ„ żoÅ‚nierzy w ramach operacji „Allied Harbour” ( „Sojusznicza przystaÅ„” ), należaÅ‚o przede wszystkim niesienie pomocy uchodźcom z Kosowa, w tym budowa obozów, ochrona konwojów humanitarnych, zapewnienie dostaw wody.
Polski kontyngent utworzony został na bazie 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich 21. Brygady Strzelców Podhalańskich (5. bsp 21. BSP) z Rzeszowa. Była to pierwsza operacja WP po wejściu Polski w skład sojuszu, organizowana poza granicami kraju w ramach sił NATO. Kontyngent dowodzony przez mjr. Marka Barana liczący 140 żołnierzy tworzyła kompania piechoty, logistyczny Narodowy Element Wsparcia oraz grupa trzech oficerów wydzielonych do dowództwa AFOR. Do głównych zadań Polaków należała ochrona kwatery głównej sił AFOR oraz baz logistycznych w albańskim porcie Durres. Współpraca z poszczególnymi dowództwami Task Forces układała się bardzo dobrze, szczególnie zaś z dowództwami jednostek holenderskich i belgijskich. Pewne trudności nastręczała kooperacja z Włochami, choć to na nich spoczął obowiązek przerzucenia drogą morską polskiego kontyngentu z portu Bari do Dures. Mimo to Polakom doskwierał ich bałagan organizacyjny, a na domiar złego Włosi dysponowali niewielką ilością oficerów mówiących po angielsku. Polska jednostka z powodzeniem działała w składzie sił AFOR w Albanii do 1 września 1999 roku. Powrót uchodźców z Albanii do Kosowa monitorowany przez siły AFOR spowodował wyczerpanie się formuły funkcjonowania tej operacji.
Zaangażowanie WP w działaniach pokojowych na Bałkanach w latach 1992-2006 było znacznie szersze, mozaikę tych działań przedstawia poniższa tabela
|
Lp. |
Operacja |
Kraj |
Personel |
Okres |
Uwagi |
|
1. |
OBWE |
b. Jugosławia |
4 |
1991-1994 |
OBWE |
|
2. |
UNPROFOR |
Chorwacja |
3867 |
1992-1995 |
ONZ |
|
3. |
UNCRO |
Chorwacja |
1064 |
1995 |
ONZ |
|
4. |
UE |
b. Jugosławia |
2 |
od 1994 |
UE |
|
5. |
IFOR |
Bośnia i Hercegowina |
931 |
1996 |
NATO |
|
6. |
SFOR |
Bośnia i Hercegowina |
3260 |
1997-2004 |
NATO |
|
7. |
UNTAES |
Chorwacja |
63* |
1996-1997 |
ONZ |
|
8. |
UNPREDEP |
Macedonia ? BJRM |
8 |
1996-1999 |
ONZ |
|
9. |
UNMOP |
Chorwacja, płw. Prevlaka |
5 |
1996-2002 |
ONZ |
|
10. |
OBWE |
Bośnia i Hercegowina |
141 |
1996/1997/98 |
wybory |
|
11. |
OBWE |
Chorwacja |
5 |
1996-2000 |
OBWE |
|
12. |
OBWE |
Macedonia ? BJRM |
2 |
1997-1998 |
OBWE |
|
13. |
OBWE |
Bośnia i Hercegowina |
2 |
1998-1999 |
OBWE |
|
14. |
UNMIBH |
Bośnia i Hercegowina |
2 |
1999-2002 |
ONZ |
|
15. |
KVM1 |
Kosowo |
4 |
1998-2000 |
OBWE |
|
16. |
AFOR |
Albania |
140 |
1999 |
NATO |
|
17. |
KFOR |
Kosowo |
1310 |
od 1999 |
NATO |
|
18. |
UNMIK |
Kosowo |
2 |
1999 |
ONZ |
|
19. |
OBWE |
Kosowo |
19 |
2000 |
wybory |
|
20. |
OS KFOR2 |
Kosowo |
531 |
2000 |
NATO |
|
21. |
Amber Fox |
Macedonia ? BJRM |
25 |
2001-2002 |
NATO |
|
22. |
Allied Harmony3 |
Macedonia ? BJRM |
50 |
2001-2003 |
NATO |
|
23. |
EUFOR/Althea |
Bośnia i Hercegowina |
ok. 1400* |
od 2004 |
UE |
1 Kosovo Verification Mission.
2 Odwód Strategiczny Naczelnego Dowództwa KFOR
3 Dane dotyczą jedynie operacji Allied Harmony, bez jej kontynuacji pod flagą UE ? operacji Concordia (31 III ? 15 XII 2003), w której również uczestniczyli polscy żołnierze.
Źródło: Z. Bednarski, Polacy w służbie pokoju, Warszawa 2006.
* dane szacunkowe ? G. Ciechanowski
Grzegorz Ciechanowski
Lista publikacji poruszajÄ…cych tematykÄ™ misji PKW AFOR:
- Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990 – 1999
Grzegorz Ciechanowski
Toruń 2010 - Odrobina prewencji
Henryk J. Sokalski
Warszawa 2007 - BaÅ‚kaÅ„ski Syndrom 1991 – 1999
Maciej Kuczyński, Marian Ray-Ciemięga
Warszawa 2000 - Polacy w sÅ‚użbie pokoju 1953 – 2003
Andrzej Zasieczny (red.)
2003
Loading ...
